“Sometimes, you just don’t fit in the backpack”

ว่าด้วยความทรงจำใน 1000xRESIST * มีสปอยล์เนื้อหาสำคัญ

1000xRESIST (2024) ว่าด้วยโลก Dystopian ประมาณร่วมพันปีหลังจากมนุษยชาติเกือบทั้งหมดตายด้วยโรคระบาดจากสิ่งมีชีวิตนอกโลกที่ชื่อ Occupants มนุษย์เหลือรอดล้วนเป็น Sisters หรือร่างโคลนจากผู้หญิงคนหนึ่งที่อยู่รอดมาถึงปัจจุบันนามว่า ALLMOTHER เหล่า Sisters อาศัยอยู่ในสถานที่ที่เรียกว่า Orchard และบูชา ALLMOTHER จนมีสถานะกึ่งพระเจ้า เราได้รับบท 1 ในร่างโคลนที่มีชื่อ Watcher

หน้าที่อย่างนึงของ Watcher คือการทำ Communion ซึ่งเป็นการย้อนดูความทรงจำ เราจะได้เห็นแต่ต้นเกมเลยว่า ALLMOTHER เริ่มจากเป็นเด็กสาวธรรมดาชื่อ Iris Kwan เป็นลูกของผู้อพยพชาวฮ่องกงในแคนาดา และตัว Iris เองนอกจากจะมีความดื้อรั้นแบบเด็กวัยรุ่น ยังมีความเกรี้ยวกราดบางอย่างที่เธอมักจะระบายใส่ครอบครัว และเพื่อนคนเดียวที่มี

Communion ต่อมาได้สำรวจความทรงจำของพ่อแม่ Iris ซึ่งเคยเป็นผู้ประท้วงในเหตุการณ์ทางการเมืองของฮ่องกงช่วงปี 2019-2020 และตัวแม่ของ Iris จากลากับแม่ของตัวเองในแบบที่ไม่ค่อยดี แม้ได้เริ่มชีวิตใหม่ แต่ก็พกความทรงจำจากฮ่องกงมาด้วย แม่ของ Iris มักจะละเมอตื่นกลางดึกพร้อมกับเพ้อเหมือนตัวเองกำลังถูกทำร้ายจากตำรวจปราบจลาจล ในเวลากลางวันก็มามากระทบกระทั่งกับลูกตัวเอง ต่อมาพบว่า Iris มีภูมิต้านทานต่อโรคระบาดที่เกิดขึ้นเธอเลือกจะออกจากบ้านและไปร่วมกับรัฐบาลเพื่อทำการวิจัยในการสู้กับโรคดังกล่าว และเช่นเดียวกับแม่, Iris ก็จากกับแม่ตัวเองในแบบที่ไม่ดีเท่าไรนัก

1 ในฉากสำคัญของเกมคือในวันที่ Iris จะออกจากบ้าน จะให้ผู้เล่นว่าเลือกว่าจะหยิบของชิ้นไหนติดตัวไปด้วย และพบว่าของบางอย่างใหญ่, ไม่จำเป็น และยัดใส่กระเป๋าไม่ได้จริงๆ

ในส่วนของ Occupants นั้นสามารถสื่อสารด้วยการถ่ายทอดความทรงจำให้ผู้อื่น และสนใจมนุษย์เป็นพิเศษ เพราะเป็นสิ่งมีชีวิตมีการตอบสนองทางอารมณ์กับความทรงจำ Occupants ดึงความทรงจำของมนุษย์ทุกคนมาเก็บรวบรวมไว้ โดยไม่ได้สนใจว่ามนุษยชาติจะตายไปมากแค่ไหน และได้ต่อรองกับ Iris โดยจะมอบภูมิคุ้มกัน ร่วมกับอายุขัยยืนยาวให้ แลกกับการได้ดูความทรงจำผ่าน Communion กับ Iris

Iris ทำการโคลนตัวเองเพื่อสร้างเหล่า Sisters ชุดแรก เมื่อต้องเลี้ยง Sisters เหมือนลูกสลับกับการย้อนดูความทรงจำซ้ำๆ ตัว Iris เริ่มทนไม่ไหว และแสดงอาการละเมอเหมือนกับแม่ของตัวเอง จนถึงจุดแตกหักเมื่อลูกคนสุดท้องหรือ Youngest กระตุ้นแผลใจ Iris โดยไม่ได้ตั้งใจ ส่งผล Iris ทำร้ายลูกๆของตัวเอง และปลีกหนีจากเหล่าลูกๆไปอยู่ตัวคนเดียว

Youngest ได้โคลน Sisters รุ่นต่อๆมา, สร้างสังคมใน Orchad และบูชาา ALLMOTHER/Iris เพื่อที่จะได้รับความรัก และการยอมรับกลับมา แต่การรอคอยกลายเป็นความโกรธแค้นจนนำไปสู่แผนฆ่าแม่ตัวเอง และตั้งตัวเองเป็นใหญ่แทน แต่ก็ไม่วาย ในจุด Climax ของเกม Youngest ยังคงเรียกร้องหาความรักจากแม่ที่ตายไปแล้ว

ความน่าสนใจของ 1000xRESIST คือการนำความทรงจำเป็นแก่นหลัก และต่อยอดออกไป ความทรงจำของมนุษย์ไม่ใช่แค่การเล่นภาพ และเสียงเหมือนดูวิดีโอ แต่เรารำลึกอารมณ์ของตัวเองที่เป็นสิ่งที่จับต้องไม่ได้ รวมถึงอาจเกิดการสร้างอารมณ์ใหม่ การมีอารมณ์ร่วมนี่แหละทำให้ Occupants สนใจเป็นพิเศษ ซึ่งูกเขียนขึ้นมาให้เป็นสิ่งมีชีวิตที่หลงใหลกับความทรงจำ แต่ก็มี Concept ด้านอื่นต่างจากเอเลี่ยนใน Fiction ทั่วไปเช่นการไม่มีอารมณ์ หรือไม่เข้าใจด้วยซ้ำว่า ‘ความตาย’ คืออะไร

ปฏิสัมพันธ์ระหว่างความทรงจำ, อารมณ์ และตัวละครในเรื่อง เป็นตัวขับเคลื่อนหลัก แม่ของ Iris แบกความทรงจำของฮ่องกงติดตัวมาที่แคนาดา ส่งผลกับสุขภาพจิตของตัวเอง รวมถึงสร้างรอยร้าวกับลูกสาวที่ไม่มีประสบการณ์ร่วมเกี่ยวใดๆกับฮ่องกง ที่เกิด และโตในแคนาดา ตัวพ่อที่ดูจะเป็นคนสบายๆ คอยประนีประนอมระหว่างแม่กับลูก ก็แบกฮ่องกงติดตัวมาเหมือนกันแต่แสดงออกคนละแบบ

ความทรงจำ และ Trauma ของ Iris ที่ไม่รู้จักฮ่องกง จะหนักไปทางเรื่องแม่ลูกมากกว่า การที่จบกับแม่ตัวเองไม่ดี จนวันที่ได้เป็นแม่เองมีความพยายามจะไม่ทำซ้ำรอย แต่ด้วยปัจจัยจากตัวเอง และภายนอกก็แตกหักกับลูก Youngest ในที่สุด เรื่องราวของ Youngest ที่เกลียด แต่ก็ยังอยากได้รับการยอมรับจากแม่ ทำให้ 1000xRESIST เป็นเรื่องของความทรงจำที่สร้าง Generational Trauma ส่งต่อกันไปอย่างน้อย 3 รุ่น นอกจากเรื่องความทรงจำแล้วเกมนี้ยังมีประเด็นของการเมืองฮ่องกง, ความเป็นแม่, ผู้อพยพ หรือแม้แต่แก๊สน้ำตา

ตัวเกมเองเป็นเน้น Narrative จะถือเป็น Walking Sim ก็ว่าได้ ถึงจะไม่ได้มีส่วนที่ได้’เล่น’เท่าไรนัก แต่ระหว่างอยู่ใน Communion จะมี Function สามารถย้อนไปดูความทรงจำในช่วงเวลาต่างๆ และกลับไปซ้ำได้ตลอด

เมื่อทุกอย่างได้เฉลยมาหมดในช่วงท้าย ตัวผู้เล่นจึงพยายามหยุดการส่งต่อ Trauma สู่รุ่นต่อไป รวมถึงการหยุด Occupants จากการเก็บเกี่ยวความทรงจำแบบไม่รู้จบ ในตอนจบของเกมเราจะได้เลือกว่าจะ’เก็บ’ สิ่งใดไว้สำหรับอนาคต และ ’ทิ้ง’ สิ่งใดไว้ข้างหลัง ฉากจบที่ดีของเกมไม่ใช่การเก็บทุกอย่างไว้ เพราะ “Sometimes, you just don’t fit in the backpack”